Zaman akıp gidiyor

Çocuğunuz büyürken yaşadığınız her dönemin kendine göre eğlenceli yanları ve sorunları vardır.

Birkaç dakika daha uyusun diye çıt çıkarmadan beklediğiniz bebeğiniz büyüdüğünde öğle yemeği saatinde uyanabilmesine sevinir hale gelirsiniz!

Çocuğunuz ergenlik yıllarında sürekli değişir, çünkü zihni ve vücudu kendini yetişkinliğe hazırlamaktadır.

Hem erkek hem de kız çocuklar bir büyüme atağı daha yaşar, ayrıca kızların regli başlar.

Görünüşlerini daha fazla önemsemeye başlayan gençlerde anksiyete görülebilir, yine bu dönemde diyet yapmaya veya spora daha fazla zaman ayırmaya başlayabilirler.

Tüm bu büyüme ve değişiklikler için demir gerekir. Ayrıca alınan demir, gençlerin etkili şekilde ders çalışmalarına ve öğrenmelerine de yetecek düzeyde olmalıdır.

Demirin vücudumuzdaki önemli rolüne ilişkin daha fazla bilgi almak için “Demir Sağlığınız için Neden Bu Kadar Önemli?” bölümüne bakınız.

Kız çocuklarının demire daha çok ihtiyacı vardır

Vücutları gelişen ve demire daha fazla ihtiyaç duyan kızlar, reglin başlamasıyla birlikte düzenli aralıklarla demir kaybetmeye başlar.

Erkek çocuklar büyüme atağı sonrasında demir depolarını yeniden doldurmaya başlayabilir, ancak kızların böyle bir şansı yoktur.1 Regl döneminde kaybedilen kan kişiden kişiye göre değişiklik gösterir. Kızınızın demir ihtiyacını belirleyen ana faktör de bu kan kaybıdır.2

Vücutları değişen ergenler, nasıl göründüklerine giderek daha fazla önem vermeye başlar.

Yine bu dönemdeki ergenler, beslenme düzenlerini ve spora ayıracakları zamanı kendileri belirler. Demir ihtiyacının arttığı bu dönemde diyet yapmak, demir depolarını önemli ölçüde etkileyebilir.

Son bir yıl içinde kilo vermeye çalışan kızlarda demir eksikliği anemisi görülme ihtimali, kilo vermeye çalışmayan kızlara göre üç kat daha fazladır.2

Demir ve büyüme çağındaki erkek çocuklar

Sürekli buzdolabını boşaltan ergenlik çağındaki oğlunuzun nasıl beslendiği konusunda endişelenmiyor olabilirsiniz. Ama oğlunuzun büyüme atağını destekleyecek olan şey tükettiği gıdalardır.

Tüketilen gıdalar sadece oğlunuzun kıyafetlerinin hemen küçülmesine sebep olmakla kalmaz, aynı zamanda vücudunda akan kanı artırmaya da yarar.3 ,4

Artık erkek çocuklar da ideal vücuda ulaşma baskısıyla daha fazla karşı karşıya kalıyor. Bu yüzden oğlunuz diyet yapıyorsa dikkatli olun, vücudu için gereken demiri almıyor olabilir.

Demir ve beslenme düzeni

Aşırı kilolu ve obez kişilerin sayısının arttığı sık sık haberlere konu oluyor ve ergenler de bu gruba dahil.

Aşırı kilolu çocuk sayısı çok artmış durumda ve bu çocukların kiloları eskiye kıyasla çok daha fazla.5 Ancak fazla gıda tüketimi demir eksikliğinin önüne geçmiyor.

Aslına bakılırsa aşırı kilolu ergenlerde demir eksikliği görülme ihtimali, normal kilolu akranlarına kıyasla iki kat daha fazla.5

Ayrıca aşırı kilolu kız çocukları normal kilodaki akranlarına göre daha hızlı büyüdüğü ve daha erken olgunlaştığı için bu grupta demir eksikliği riski daha yüksek.

Bu da aşırı kilolu kız çocuklarının ihtiyaç duydukları demiri almalarını daha da güçleştiriyor.5Her zaman kontrolü ellerinde tutmak isteyen ergenler, nasıl besleneceklerine de kendileri karar vermek ister.

Ergenler kilo vermek, abur cuburla beslenmek veya yaşam tarzlarını değiştirmek isteyebilir. Ancak amaçları ne olursa olsun tercih ettikleri besinler, vücutlarının ihtiyaç duyduğu demiri alıp almayacağını belirleyen önemli faktörlerdir.

Et, önemli bir demir kaynağıdır, bu sebeple vejetaryenlerin et dışı kaynaklardan bolca demir almaya özen göstermeleri gerekir.

Ancak bitkisel kaynaklardan alınan demir, hayvansal kaynaklardan alınan demir kadar kolay emilemez. Dolayısıyla demir yönünden zengin gıdaların yanında emilime yardımcı gıdaların da tüketilmesi gerekir.6

Öğrenme için demir

Ergenlik döneminde büyümek ve regl dönemindeki kayıpları gidermek için gereken demir, öğrenme becerileri açısından da önemlidir.7 Demir eksikliği olan çocukların matematikte ortalamanın altında kalma ihtimali, demir eksikliği olmayan çocuklara kıyasla iki kat daha fazladır.8Ancak bu durum tersine çevrilebilir. Yapılan bir çalışma, demir seviyesi düşük olan ergenlik dönemindeki kız çocuklarına demir takviyesi verildiğinde hafızalarının ve sözel öğrenme becerilerinin geliştiğini göstermiştir.9

Gençler, ergenlik döneminde geleceklerini etkileyen birçok sınava girer.

Çocukların sağlıklı beslenmelerini ve yeterli demiri almalarını sağlamak, eğitim hayatlarında gerçek potansiyellerine ulaşmalarına yardımcı olabilir.

Sporcular için demir

Spor, çocukları hem zinde tutar hem de oyalanmalarını sağlar, yeni arkadaşlar edinmeleri ve tüm enerjilerini harcamaları da cabasıdır.

Ancak ergenliğe giren çocukların çok fazla spor yapması demir seviyelerini etkileyebilir. Ergenlik dönemindeki çocuğunuzun en iyi şekilde performans gösterebilmesi için yeterli miktarda demir alması gerekir.

Demir eksikliği, spor esnasında vücudunuzda dolaşan oksijen miktarını azaltır, diğer bir deyişle egzersiz kapasitenizi düşürür.10

Ergenlik çağındaki çocuğunuza destek

Ergenlik dönemindeki çocuklar demire en çok ihtiyaç duydukları dönemde yeterince demir alamama riskiyle karşı karşıyadır.

Demir yönünden zengin gıdalar hakkında daha fazla bilgi almak için “Akıllı Besin Tercihleri” bölümünü inceleyebilirsiniz. Bu bölümde demir emilimini artırmaya yönelik ipuçları da bulacaksınız.

Çocuğunuzun demir seviyesinin düşük olabileceğinden şüpheleniyorsanız, demir eksikliği belirtilerini ve semptomlarını incelemek için Semptom Bulucu uygulamamızı kullanabilirsiniz.

Çocuklarınızdan, kendilerini halsiz hissettiklerinde ve okulda konsantrasyon sorunu yaşadıklarında bu durumu size anlatmalarını isteyin.

Eğer çocuğunuz sürekli bitkin olduğundan yakınıyorsa, Yorgunluk Anketini doldurmasını isteyin.

Bu anket, doktorunuzla yapacağınız görüşmenin başlangıç noktası olabilir.

Ergenlik dönemindeki çocuğunuz tüm sporları yapmayı veya vejetaryen olmayı tercih edebilir ya da garip bir ruh haline bürünebilir. Çocuğunuz ne yaparsa yapsın, bu dönemi atlatmak için ergenlik öncesi döneme kıyasla iki kat daha fazla demire ihtiyacı olduğunu unutmayın.3

Referanslar